معرفی تخصصی اندیکاتور (OBV)

آکادمی ویو by مقالات تکنیکال in 2020-09-06

 معرفی تخصصی اندیکاتور (OBV)

مقدمه

یادگیری و تسلط کامل روی اندیکاتورها بخشی مهم از آموزش فارکس در تحلیل تکنیکال است.حجم تعادلی (On Balance Volume (OBV اندیکاتوری است که فشار خرید و فروش را از طریق اضافه کردن حجم در دوره‌های زمانی صعودی و کاهش حجم در دوره‌های نزولی، اندازه‌گیری می‌کند. این اندیکاتور توسط جو گرَنویل[۱] طراحی شده و نخستین بار در کتاب او تحت عنوان کلید جدید گرنویل برای سودآوری در بازار سرمایه که در سال ۱۹۶۳ منتشر شد، معرفی گردید. این اندیکاتور یکی از اولین ابزارهایی بود که قابلیت اندازه‌گیری جریان حجمی منفی و مثبت را داشت. تحلیل‌گران تکنیکال می‌توانند برای پیش‌بینی حرکات قیمت، به دنبال وقوع واگرایی‌ها بین نمودار قیمت و OBV باشند و یا از OBV به منظور تائیدی برای روند قیمت استفاده کنند.

نحوه محاسبه

خط اندیکاتور حجم تعادلی  بطور ساده مجموع حجم منفی و مثبت را در طول زمان نشان می‌دهد. هرگاه قیمت بسته شدن کندل فعلی بالاتر از قیمت بسته‌شدن کندل قبلی باشد، حجم آن دوره مثبت است و هنگامی که قیمت بسته شدن کندل فعلی از قیمت بسته شدن کندل قبلی پایین‌تر باشد، حجم آن دوره منفی است.

جدول بالا داده‌های مربوط به سهام Wal-Mart (WMT) را نشان می‌دهد. ارقام حجم‌هایی که در جدول مشاهده می‌شود گرد شده و به ۱۰۰۰ تقسیم شده‌اند. به عبارتی دیگر، ۸٫۲۰۰ در واقع برابر است با ۸٫۲۰۰٫۰۰۰ یا ۸٫۲ میلیون سهم. در وهله اول باید مشخص شود که ارزش این سهام در قیمت بالاتری بسته شده (۱+) یا پایین‌تر (۱-). سپس از این عدد به عنوان مضربی برای محاسبه حجم منفی یا مثبت استفاده می‌شود. ستون آخر (OBV) مجموع حجم منفی و مثبت را نشان می‌دهد. از آنجائیکه محاسبه مقادیر OBV باید از یک مقدار اولیه شروع شوند، این مقدار آغازین (۸۲۰۰) برابر است با حجم منفی یا مثبت دوره اول. تصویر زیر نمودار سهام Wal-Mart را به همراه حجم و OBV نشان می‌دهد.

معنی و مفهوم

گرنویل عقیده داشت که حجم بر قیمت مقدم است. هرگاه حجم دوره‌های زمانی صعودی نسبت به حجم دوره‌های زمانی نزولی بیشتر باشد، OBV صعود می‌کند. در مقابل، هرگاه حجم دوره‌های زمانی نزولی نسبت به حجم دوره‌های صعودی بیشتر باشد، OBV سقوط می‌کند. OBV صعودی نشان از فشار حجمی مثبت دارد که می‌تواند به صعود نمودار قیمت منتهی شود. همچنین، OBV نزولی نشان از فشار حجمی منفی دارد که می‌تواند حاکی از نزول نمودار قیمت در آینده باشد. گرنویل در تحقیقات خود اشاره کرده است که OBV اغلب اوقات جلوتر از قیمت حرکت می‌کند. بنابراین درصورتی که نمودار قیمت نزولی یا بی‌حرکت باشد، از صعود OBV می‌توان انتظار صعود قیمت را داشت. همچنین، اگر نمودار قیمت صعودی یا بی‌حرکت باشد، از نزول OBV می‌توان توقع داشت که قیمت در آینده نزول می‌کند.

مقدار مطلق OBV اهمیتی ندارد. در عوض تحلیل‌گران بهتر است بر درک ویژگی‌های خط OBV تمرکز کنند. اولا، برای OBV روندی را مشخص کنید. در مرحله دوم، تعیین کنید که آیا روند کنونی OBV با روند نمودار قیمت مورد بررسی تطابق دارد یا خیر. سپس سطوح حمایتی و مقاومتی را مشخص کنید. به محض شکسته شدن این سطوح، روند OBV تغییر خواهد کرد و می‌توان از شکست این نواحی برای دریافت سیگنال استفاده کرد. بعلاوه، توجه داشته باشید که محاسبات اندیکاتور OBV براساس قیمت بسته شدن کندل‌ها انجام می‌شود. به همین خاطر، به هنگام تعیین واگرایی‌ها یا شکست سطوح حمایتی و مقاومتی، بایستی قیمت بسته شدن کندل‌ها مد نظر قرار گیرد. در آخر اینکه، گاهی اوقات ممکن است افزایش یا کاهش شدید حجم منجر به ایجاد حرکات تندی در خط OBV شود.

واگرایی‌ها

به منظور پیش‌بینی تغییر روند می‌توان از سیگنال‌ واگرایی‌های نزولی و صعودی استفاده کرد. این سیگنال‌ها در واقع براساس این نظریه هستند که حجم بر قیمت مقدم است. واگرایی صعودی زمانی شکل می‌گیرد که OBV به سمت بالا حرکت می‌کند یا یک Higher Low تشکیل می‌دهد در حالیکه نمودار قیمت به سمت پایین حرکت می‌کند یا یک Lower Low ایجاد می‌کند. واگرایی نزولی هنگامی شکل می‌گیرد که OBV به سمت پایین حرکت می‌کند یا یک Lower Low تشکیل می‌دهد در حالیکه نمودار قیمت به سمت بالا حرکت می‌کند یا یک Higher High ایجاد می‌کند. وقوع واگرایی بین OBV و نمودار قیمت، تحلیل‌گران تکنیکال را از تغییر جهت احتمالی قیمت در آینده باخبر می‌سازد.

تصویر زیر نمودار مربوط به سهام Starbucks (SBUX) را نشان می‌دهد که یک واگرایی صعودی در ماه جولای در آن شکل گرفته است. در نمودار قیمت، ارزش این سهام به پایین‌تر از کف قیمتی ماه ژوئن نزول کرده و در اوایل ماه جولای یک Lower Low تشکیل داده است. از طرفی دیگر، خط OBV بالاتر از کف ماه ژوئن باقی مانده و به این ترتیب یک واگرایی صعودی رخ داده است. پیش از شکست سطح مقاومتی در نمودار قیمت، OBV سطح مقاومتی مربوط به خود را شکسته است. این مورد یکی از نمونه‌هایی است که نظریه مقدم بودن حجم بر قیمت را نشان می‌دهد. یک هفته بعد نمودار قیمت، سطح مقاومتی را شکسته و تا بالای قیمت ۲۰ و سودی بیشتر از ۳۰ درصد پیش رفته است. تصویر بعد نمودار مربوط به Texas Instruments (TXN) را نشان می‌دهد که در آن خط OBV حرکتی صعودی داشته است در حالیکه نمودار قیمت حرکتی خنثی را تجربه می‌کرده. حرکت رو به بالای OBV در حین حرکت خنثی نمودار قیمت نشان از انباشت حجم دارد که در این مورد صعودی است.

تصویر زیر نمودار مربوط به Medtronic MDT  را نشان می‌دهد که در آن یک واگرایی نزولی شکل گرفته و سپس قیمت به سمت پایین حرکت کرده است. خط‌چین‌های افقی دوره وقوع واگرایی را مشخص می‌کنند. نمودار قیمت به سمت بالا حرکت کرده (از ۴۳ به ۴۵) در حالیکه خط OBV به سمت پایین نزول کرده است. همچنین، توجه داشته باشید که در حین وقوع این واگرایی، OBV سطح حمایتی مربوط به خود را نیز شکسته است. روند صعودی خط OBV با عبور به زیر کف ایجاد شده در ماه فوریه، تغییر جهت داده است. از طرفی دیگر، در همین زمان نمودار قیمت همچنان به سمت بالا حرکت می‌کرده است. در نهایت حجم غالب شده و نمودار قیمت تا حوالی قیمت ۳۱ و ۳۲ نزول کرده است. تصویر دوم نمودار مربوط به Valero Energy (VLO) را نشان می‌دهد که در ماه آوریل OBV یک واگرایی نزولی را ایجاد کرده و سپس با شکست سطح حمایتی در ماه مِی تائید شده است.

تائید روند

می‌توان از این اندیکاتور به منظور تائید روند و شکست نواحی حمایتی و مقاومتی استفاده کرد. تصویر زیر نمودار مربوط به( Best Buy (BBY را نشان می‌دهد که در آن سه سیگنال تائیدی و همچنین تائید روند نمودار قیمت مشاهده می‌شود. خط OBV و نمودار قیمت در فاصله زمانی دسامبر-ژانویه به سمت پایین حرکت کرده‌اند، سپس از ماه مارس تا آوریل به سمت بالا حرکت کرده‌اند و در بازه ماه مِی تا آگست مجددا نزول کرده‌اند و نهایتا از ماه سپتامبر تا اکتبر دوباره به سمت بالا صعود کرده‌اند. روند حرکتی در OBV مطابق روند حرکت نمودار قیمت است.

همچنین این اندیکاتور تغییر روند در نمودار BBY را تائید کرده است. دقت کنید که چگونه نمودار قیمت در اواخر ماه فوریه سطح مقاومتی را شکسته و در ماه مارس OBV با شکست سطح مقاومتی مربوط به خود، این حرکت را تائید کرده است. در اواخر ماه آوریل، نمودار قیمت سطح حمایتی را شکسته و در ماه مِی OBV با شکست سطح حمایتی مربوط به خود، این حرکت را تائید کرده است. در اوایل ماه سپتامبر، نمودار قیمت سطح مقاومتی را شکسته و یک هفته بعد OBV با شکست خط روند مربوط به خود، این حرکت را تائید کرده است. صدور این سیگنال‌های همزمان نشان می‌دهند که حجم‌های منفی و مثبت در هماهنگی با حرکت قیمت هستند.

گاهی اوقات OBV قدم به قدم به همراه نمودار قیمت حرکت می‌کند. در این صورت، این اندیکاتور شدت روند نمودار قیمت را، در هر دو حالت نزولی و صعودی، تائید می‌کند. تصویر زیر مربوط به Autozone (AZO) است که در آن خطوط مشکی و صورتی به ترتیب نمودار قیمت و خط OBV را نشان می‌دهند. هر دو این خطوط در بازه زمانی نوامبر ۲۰۰۹ تا اکتبر ۲۰۱۰ حرکتی صعودی داشته‌اند. در طول این حرکت صعودی، حجم مثبت قوت خود را از دست نداده است.

نتیجه‌گیری

حجم تعادلی (OBV) اندیکاتور ساده‌ای است که با استفاده از داده‌های حجم و قیمت، فشار خرید و فروش را اندازه‌گیری می‌کند. هرگاه حجم مثبت از حجم منفی بیشتر شود، فشار خرید افزایش می‌یابد و خط اندیکاتور به سمت بالا حرکت می‌کند. هنگامی که حجم منفی از حجم مثبت بیشتر شود، فشار فروش افزایش می‌یابد و خط OBv به سمت پایین نزول می‌کند. تحلیل‌گران تکنیکال می‌توانند با استفاده از  این اندیکاتور روند فعلی نمودار قیمت را تائید کنند یا اینکه به دنبال واگرایی‌های باشند و تغییر جهت احتمالی حرکت قیمت را پیش‌بینی کنند. همانند سایر اندیکاتورها، بسیار مهم است که از OBV در کنار دیگر جنبه‌های تحلیل تکنیکال استفاده شود. این اندیکاتور به تنهایی کافی نیست. می‌توان این اندیکاتور را با تحلیل الگوهای قیمتی پایه یا دریافت سیگنال تائید از اسیلاتورهای مومنتوم ترکیب کرد.

گرداوری و ترجمه : آکادمی ویو

منبع: school.stockcharts

[۱] Joe Granville

اینستاگرام اکادمی ویو 

یوتیوب آکادمی ویو